Srpski naučnik napravio veštački mišić

Tim naučnika sa Univerziteta Djuk u SAD, predvođenih Nenadom Bursaćem, profesorom biomedicinskog inženjeringa, poreklom iz Srbije, napravili su živi skeletni mišić koji se ponaša kao prirodno tkivo, a ima sposobnost da se regeneriše i u laboratoriji i u telu životinja, piše „Kurir“.

Naučnici su uspeli da stvore mišićna vlakna s jakim kontrakcijama, koristeći takozvane satelitske ćelije, pasivnu vrstu mišićnih matičnih ćelija koje se aktiviraju pri povredama. Eksperiment je izveden na miševima, a njime je dokazano da se veštačko tkivo napravljeno u laboratoriji brzo integriše u mišićno tkivo miševa, kao i da ima sposobnost regeneracije. Ovo otkriće omogući će lekarima da takve veštačke mišiće koriste u lečenjenju sportskih povreda, ali i bolesti koje napadaju tkiva.

– Mišići koje smo napravili predstavljaju značajan pomak na polju bioinženjeringa. U pitanju je prvi primer veštački napravljenog mišićnog tkiva koje ima jednako snažne kontrakcije kao i mišići neonatalnog skeleta – objasnio je dr Bursać.

Testiranje veštačkih mišića naučnici su izveli posmatrajući ih kroz „prozor“ napravljen na leđima miševa, što im je veoma pomoglo u shvatanju procesa integracije i regeneracije mišića. Zbog toga su uvereni da su na dobrom putu da uspešno menjaju mišiće u ljudskom telu koristeći satelitske ćelije, a kao ključnu stvar navode obezbeđivanje adekvatnog okruženja za ove ćelije. Kako kaže Mark Juhas, član tima bioinženjera sa Univerziteta Djuk, jednostavno implementiranje satelitskih ćelija ili manje razvijenog mišićnog tkiva ne funkcioniše tako dobro. Zato je potrebno napraviti dobro razvijen mišić sa šupljinama u kojima satelitske ćelije mogu da žive, ali i da povrate snažnu muskulaturu i funkcionalnost mišića kada to bude potrebno.

Do sada su naučnici uspevali da naprave sintetička mišićna vlakna, ali su njihove kontrakcije uvek bile znatno slabije od prirodnih. Novi veštački mišići mogu da se kontrahuju snažno, a stimulacija veštačkog tkiva elektropulsevima je pokazala da je ovakav mišić snažniji čak 10 puta od bilo kojeg do sada napravljenog u laboratoriji. Nakon ovog ispitivanja naučni tim sa dr Bursaćem na čelu ispitivaćt tokom sledećih nekoliko godina i sposobnost ovakvog mišića da obnavlja povređeno ili bolesno tkivo.

Nenad Bursać je završio Elektrotehnički fakultet u Beogradu 1994. godine sa prosekom 9,82, kao jedan od troje najboljih studenata. Doktorirao je 2000. godine na Odeljenju biomedicinskog inženjeringa Univerziteta u Bostonu. Postdoktorske studije je završio 2003. godine na odeljenju biomedicinskog inženjeringa Univerziteta Džon Hopkins. Od 2010. godine radi na Univerzitetu Djuk, a dobitnik je brojnih svetskih naučnih priznanja.