U Srbiji je 16. marta stupio na snagu pravilnik na osnovu kojeg neplaćeni kućni rad postaje priznati rad i koji propisuje kako da se takav rad vrednuje i izračunava njegovo učešće u bruto domaćem proizvodu (BDP).
Kao neplaćeni kućni rad, pravilnik prepoznaje i priznaje vođenje domaćinstva, rad na imanju, staranje o deci, starima i nemoćnima, i druge slične poslove, ali ono što je najvažnije jeste da je na ovaj način ozakonjeno i sticanje prava na zdravstveno osiguranje po osnovu takvog neplaćenog rada. Resorno ministarstvo navodi i da će podatak o ukupnom godišnjem broju časova neplaćenog kućnog rada obezbediti Republički zavod za statistiku (RZS).
– Vrednost neplaćenog kućnog rada se obračunava kao proizvod ukupnog godišnjeg broja časova neplaćenog kućnog rada i minimalne cene rada po času, iskazane u neto iznosu, što se utvrđuje na godišnjem nivou. Pravilnikom je propisano da lice koje nije zdravstveno osigurano po bilo kom drugom osnovu, stiče pravo na osiguranje po osnovu neplaćenog rada u kući u skladu sa Zakonom o rodnoj ravnopravnosti – navode u Ministarstvu za ljudska i manjnska prava i društveni dijalog.
Na osnovu Eurostatovih preporuka, RZS je pre dve godine uradio Istraživanje o korišćenju vremena, na osnovu kojeg će se obračunavati vrednost neplaćenog rada u kući. Prema rečima poverenice za rodnu ravnopravnost Brankice Janković, u obračunu neplaćenog rada se pominje i Republički fond penzijskog i invalidskog osiguranja, pa postoji intencija da bi to možda moglo voditi ka ostvarivanju penzijsko-invalidskog osiguranja i staža za ovu kategoriju radnika.
– Pravili smo analizu sa Švedskom, što je naravno bilo poprilično izazovno. Kod nas žene rade mnogo više neplaćene poslove, a kod njih muškarci. Takođe, možemo da napravimo analizu prema tipu naselja gde je domaćinstvo anketirano. Muškarcima u seoskim sredinama sav rad u poljoprivredi se računa kao plaćeni posao i oni, naravno, rade više, dok žene u seoskim sredinama neplaćene poslove rade duže nego žene u gradu – kaže Dragana Đoković Papić, načelnica u Republičkom zavodu za statistiku.
Inače, Srbija je prva u svetu koja je izradila i ozakonila ovakav pravilnik, prenosi RTS.
Оставите одговор